Այտուցի առաջացման պատճառները
Իմպլանտացիայից հետո որոշակի այտուցը, կարմրությունը, ցավը և հեմատոմաները նորմալ երևույթ են։ Վնասված հատվածում կուտակվում է միջհյուսվածքային,լիմֆատիկ հեղուկ, ինչի հետևանքով առաջանում է այտուց կամ կապտուկներ։ Սա հաճախ հանդիպում է հատկապես ստորին ծնոտում իմպլանտ տեղադրելու դեպքում։
Այտուցի տևողությունն ու ինտենսիվությունը կախված են մի շարք գործոններից․
➫ միաժամանակ մի քանի իմպլանտ տեղադրելու հետևանքով հյուսվածքների ուժեղ վնասում
➫ քրոնիկ հիվանդություններ (շաքարային դիաբետ, իմունային անբավարարություն, սրտային կամ շնչառական անբավարարություն, գիրություն)
➫ անբավարար հիգիենա
➫ դեղերի (հատկապես ցավազրկողների) չվերահսկվող օգտագործում։
Սովորաբար հիվանդի ինքնազգացողությունը բարելավվում է 5–7-րդ օրերին։
Ինչպիսի՞ն է լինում այտուցը
Իմպլանտից 2–3 ժամ անց լնդի շրջանում սկսում է կուտակվել լիմֆա, որը նպաստում է վնասված հյուսվածքների արագ վերականգնմանը։
Այտուցը կարող է տարածվել դեպի այտ, վերին կամ ստորին ծնոտ։ Մեկ շաբաթ անց նյութափոխանակային պրոցեսները վերականգնվում են, և այտուցը նվազում է։
Եթե այտուցը չի նվազում, տարածվում է դեպի դեմք, ուժեղանում է ցավը և բարձրանում է ջերմությունը, ապա դա արդեն պաթոլոգիա է, և անհրաժեշտ է անհապաղ դիմել ստոմատոլոգի։
Որքա՞ն է տևում այտուցը.
Եթե բուժումն ընթանում է հաջող․
➫ այտուցը հայտնվում է 1–3 ժամ անց
➫ առավել ինտենսիվ է 1–2 օրում
➫ նվազում է 3–4-րդ օրը
➫ անհետանում է 5–7-րդ օրը։
Միջինում այն տևում է 4–5 օր։ Առաջին օրը այտուցը կարող է նկատելի չլինել, սակայն առավել արտահայտված է դառնում 3–4-րդ օրերին։ Եթե այտուցն ու կապտուկները պահպանվում են ավելի քան մեկ շաբաթ, պետք է անհապաղ այցելել բժշկի։
Ի՞նչն ազդում է տևողության վրա
Այտուցի տևողությունը կախված է հիվանդի օրգանիզմի առանձնահատկություններից և վերականգնման ընթացքում պահվածքից։
Ռիսկերը մեծացնում են․
➫ ծխախոտի օգտագործումը
➫ ալկոհոլը
➫ անբավարար հիգիենան
➫ ստոմատոլոգի այցելությունների անտեսումը
➫ քրոնիկ հիվանդությունները (սրտանոթային, իմունային, էնդոկրին)
➫ փափուկ հյուսվածքների վնասումը
➫ նախկինում անհաջող իմպլանտացիաներ, պարոդոնտիտ։
Նորմալ և պաթոլոգիական այտուցի տարբերությունը.
Նորմալ այտուցի նշաններ․
➫ թեթև անհանգստություն
➫ մեղմ այտուց
➫ թմրություն
➫ չնչին արյունահոսություն։
Այս ախտանիշները սովորաբար տևում են մինչև 7 օր։
Պաթոլոգիական նշաններ․
➫ լնդերի կարմրություն
➫ այտուցի պուլսացիա և կոշտացում
➫ ուժեղ ցավ
➫ ջերմության բարձրացում (2–6 օրից ավելի),
➫ վատ հոտ
➫ կապտուկներ լնդերի կամ դեմքի վրա
➫ փառի կուտակում իմպլանտի շուրջը։
Այս դեպքերում պետք է անհապաղ դիմել իմպլանտոլոգի։
Ինչպե՞ս նվազեցնել այտուցը.
➫ Առաջին երկու օրերին կիրառել սառը կոմպրեսներ՝ 10 րոպեով, կեսժամյա ընդմիջումներով։
➫ Օգտագործել հակաբորբոքային և ցավազրկող դեղեր (իբուպրոֆեն, նիմեսուլիդ)։
➫ Օգտագործել անտիհիստամիններ (սուպրաստին)։
➫ Ըստ անհրաժեշտության՝ հակաբիոտիկներ (նշանակում է միայն բժիշկը)։
➫ Սնվել միայն փափուկ, գոլ սննդով։ Խուսափել կծու, թթու և կոշտ մթերքներից։
➫ Չմաքրել կարերի հատվածը առաջին երկու օրերին։
➫ Յուրաքանչյուր ուտելուց հետո ողողել բերանը․
– քլորհեքսիդին, բետադին,
– կաղնու կեղև, երիցուկ, գայլուկ, շալֆեյ և այլ բուսական թուրմեր։
Ի՞նչ չի կարելի անել.
Սովորաբար ոչ ավելի, քան 5–7 օր։ Առավոտյան այն նկատվում է ավելի ուժեղ։ Յուրաքանչյուր օրգանիզմի արձագանքը տարբեր է։ Կարևոր է, որ այն անցնի մեկ շաբաթում։
Նորմալ այտուցը զարգանում է աստիճանաբար՝ մեկ օրվա ընթացքում։ Ալերգիկ ռեակցիան ի հայտ է գալիս միանգամից՝ կարմիր բծերով, քթահոսությամբ, արցունքահոսությամբ, երբեմն՝ լեզվի ու կոկորդի այտուցով։
Ոչ։ Դրանք կանխում են վարակը և նպաստում այտուցի նվազեցմանը։ Սակայն նշանակել կարող է միայն բժիշկը։ Ինքնուրույն ընդունել չի կարելի։
Առաջին 5–6 ժամերին դեռ ազդում է անեսթեզիան։ Եթե թմրածությունը չի անցնում 6 ժամից ավելի, պետք է դիմել բժշկի, քանի որ պատճառ կարող է լինել նյարդի վնասումը կամ կոմպրեսիան։
Այո, հնարավոր է օգտագործել բուսական թուրմեր (երիցուկ, շալֆեյ, կաղնու կեղև և այլն)։ Սակայն դրանք պետք է համակցվեն բժշկի նշանակած դեղորայքի հետ, ոչ թե փոխարինեն։